อพท. ร่วมกับผู้แทนหน่วยงานและภาคีพัฒนาทุกภาคส่วน จัดอบรมเชิงปฏิบัติการการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล ภายใต้โครงการ Songkhla For All ในพื้นที่นำร่องเมืองเก่าสงขลา

11 มิถุนายน 2567 ณ โรงแรมลากูน่า แกรนด์ แอนด์ สปา สงขลา ต.พะวง อ.เมือง จ.สงขลา นาย มาหะมะพีสกรี วาแม รองผู้ว่าราชการจังหวัดสงขลา เป็นประธานกล่าวเปิดการอบรมเชิงปฏิบัติการการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวลภายใต้โครงการ Songkhla For All โครงการพัฒนาการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวลในพื้นที่นำร่องเมืองเก่าสงขลาว่า เมืองเก่าสงขลาเป็นพื้นที่ที่ได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยว ทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ เนื่องจากมีความพร้อมของทรัพยากร ทั้งเชิงประวัติ ศาสตร์ ศิลปะ วัฒนธรรม อาหาร และธรรมชาติที่อุดม สมบูรณ์และหลากหลาย แต่ยังคงมีความท้าทายสำหรับนักท่องเที่ยวที่เป็นผู้สูงอายุและคนพิการในการเข้าถึงแหล่งท่องเที่ยวในพื้นที่เมืองเก่า ด้วยข้อจำกัดหลายประการ โครงการการพัฒนาการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวลในพื้นที่เมืองเก่าสงขลา ถือเป็นการขับเคลื่อนพลังหุ้นส่วนทางสังคมที่สำคัญ ในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานของสถานที่ ที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยว เพื่อสร้างการรับรู้และส่งเสริมองค์ความรู้ด้านการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล ความเข้าใจของผู้คนในสังคมเกี่ยวกับความพิการ ท้าทายการพัฒนาการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวลในการออกแบบสากล (Universal Design)

เพื่อให้สามารถเป็นต้นแบบการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล ในระดับเมืองได้มีการยกระดับระบบนิเวศด้านการท่องเที่ยว ทั้งโครงสร้างพื้นฐาน กิจกรรม ทัศนคติ และทักษะการให้บริการของผู้ประกอบการให้สามารถรองรับนักท่องเที่ยวทุกกลุ่มได้ รวมถึงนักท่องเที่ยวคนพิการ ผู้ใช้รถเข็นวีลแชร์ อีกทั้ง สร้างโอกาสด้านการประกอบอาชีพให้คนพิการในพื้นที่มีส่วนร่วมภาคการท่องเที่ยวได้มากขึ้น เกิดต้นแบบการพัฒนาการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล ที่เน้นกระบวนการ Co-Creation สร้างความมีส่วนร่วมของผู้ใช้จริงและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องหลักในทุกขั้นตอน ผ่านกระบวนการพัฒนาในพื้นที่ต้นแบบเมืองเก่าสงขลาที่สามารถรองรับนักท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวลได้อย่างสะดวก สบายและปลอดภัย

“ในนามผู้ว่าราชการจังหวัดสงขลา ขอบคุณหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และภาคประชาชน ที่มาร่วมกันขับเคลื่อนกิจกรรมเพื่อตอบโจทย์การพัฒนาที่ยั่งยืน ตามหมุด หมายต่างๆ เช่น หมุดหมายที่ 9 อุตสาหกรรม นวัตกรรม โครงสร้างพื้นฐาน หมุดหมายที่ 10 ลดความเหลื่อมล้ำ หมุดหมายหมายที่ 11 เมืองและชุมชนยั่งยืน หมุดหมายที่ 13 การรับมือกับ Climate Change
และหมุดหมายที่ 17 หุ้นส่วนเพื่อการพัฒนา ส่วนสำคัญที่สุด” รองผู้ว่าฯ สงขลา กล่าว นายกฤษณ์ ภูมิสุวรรณ ผู้จัดการสำนักงานพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนเมืองพัทยาและพื้นที่เชื่อมโยง ปฏิบัติหน้าที่ผู้จัดการสำนักงานพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา อพท. กล่าวว่า สำนักงานพื้นที่พิเศษ

เพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา อพท. พร้อมด้วยผู้แทนหน่วยงานและภาคีพัฒนาทุกภาคส่วนที่ร่วมจัดกิจกรรมและเข้าร่วมการอบรมเชิงปฏิบัติการ การท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล ภายใต้โครงการ Songkhla For All โครงการพัฒนาการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล ในพื้นที่เมืองเก่าสงขลา ประกอบด้วย United Nations DevelopmentProgramme(UNDP)/ เทศบาลนครสงขลา, สำนักงาน
พัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดสงขลา /สมาคมคนพิการจังหวัดสงขลา, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย, ภาคีคนรักเมืองสงขลาสมาคม, กรรมาธิการสถาปนิกทักษิณ สำนักงานการท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัดสงขลา,อบจ.สงขลา และผู้ประกอบการในพื้นที่เทศบาลนครสงขลา

อพท. เป็นหน่วยงานภายใต้การกำกับของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา มีภารกิจด้านการประสาน ส่งเสริม สนับสนุน การบริหาร จัดการผ่านการบูรณาการความร่วมมือกับหน่วยงานภาคีเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง หรือ Co-creationโดยร่วมคิด ร่วมวางแผน ร่วมดำเนินการ ร่วมรับ ผลประโยชน์ และร่วมเป็นเจ้าของ มีเกณฑ์การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนโลกหรือ Global Sustainable Tourism
Criteria(GSTC) เป็นแนวทางดำเนินการเพื่อบรรลุเป้าหมายแหล่งท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนในระดับสากล แนวทางสำคัญประการหนึ่งในเกณฑ์การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนโลก คือ B8 การเข้าถึงการท่องเที่ยว สําหรับคนทั้งมวล ที่มุ่งเน้นให้ สถานที่ท่องเที่ยว สิ่งอํานวยความสะดวก และการบริการ จะต้องเข้าถึงได้โดยคนทั้งมวล ต้องคำนึงถึงความเป็นไปได้ ทั้งในเชิงธรรมชาติ และวัฒนธรรม

“คนทั้งมวลรวมถึงคนพิการ และคนที่มีความต้องการความช่วยเหลือหรือเข้าถึงเป็นพิเศษ เพื่อบรรลุเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SustainableDevelopment Goals : SDG) ขององค์การสหประชาชาติ” นายกฤษณ์ กล่าว และว่ากิจกรรมในวันนี้ เพื่อสร้างการรับรู้และส่งเสริมองค์ความรู้การท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล ความเข้าใจความพิการและหลักการการสร้างความมีส่วนร่วมของคนพิการ โอกาสความท้าทายในการพัฒนาการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวลในจังหวัดสงขลา และการออกแบบสากล สำหรับการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล ให้แก่ภาคีเครือข่ายทั้งหน่วยงานภาครัฐ ผู้ประกอบการภาคเอกชน และภาคประชาชน ซึ่งเริ่มต้นเพื่อเผยแพร่เครื่องมือ วิธีการจัดการและยกระดับพื้นที่แหล่งท่องเที่ยวเพื่อส่งเสริมการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานของสถานที่ที่เกี่ยวข้อง ให้สามารถต้อนรับนักท่องเที่ยวได้ทุกกลุ่ม รวมถึงนักท่องเที่ยวพิการ ผู้ใช้รถเข็นวีลแชร์ ฯลฯ และเป็น พื้นฐานในการพัฒนากิจกรรมท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล ให้มีกิจกรรมสำหรับนักท่องเที่ยวพิการ และสร้างโอกาสทางอาชีพให้คนพิการในพื้นที่รวมทั้งเกิดต้นแบบการพัฒนาการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวลในระดับเมือง ที่เน้นกระบวนการ co-creation สร้างความมีส่วนร่วมของผู้ใช้จริงและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องหลักในทุกขั้นตอน ผ่านกระบวนการพัฒนาในพื้นที่ต้นแบบเมืองเก่าสงขลาที่สามารถรองรับได้อย่างสะดวก สบาย และปลอดภัย

นายสมพล ชีววัฒนาพงศ์ ประธานสภาอุตสาหกรรมท่องเที่ยวจังหวัดสงขลา กล่าวว่า ยังเป็นวงเล็กที่จะขับเคลื่อนให้เป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น “จริง ๆ แล้ว มันเป็นเรื่องสำคัญ ถ้าตรงนี้อยากจะให้เหมือนกับว่าภาคส่วนเอกชนจะต้องตระหนักในการที่จะไปออกแบบหรือการปรับปรุงร้านเพื่อให้บริการกับคนทั้งมวลได้จริง ๆ” ซึ่งจะมีเฉพาะบางส่วนที่เป็นลักษณะของกฎหมายที่บังคับอยู่ แต่ถ้าไม่ได้เป็นกฎหมายเขาก็ไม่เห็นภาพว่า ทำไปเพื่ออะไร เพราะจะมองว่าคนกลุ่มนี้ไม่ได้เป็นลูกค้าประจำ หรือลูกค้าโดยตรง หรือลูกค้าส่วนใหญ่ แต่จริง ๆ แล้วมันไม่ใช่ นั่นก็คือทุกคนมีความสำคัญเท่ากันหมด ตรงนี้เป็นประเด็นที่ภาครัฐอาจจะต้องประชาสัมพันธ์และให้ความร่วมมือกันมากยิ่งขึ้น ระหว่างสองส่วนอยากที่บอกคือ เอกชนบางคนเขาตระหนัก แต่เขาก็ไม่รู้ว่าจริง ๆ แล้วคนพิการอยากได้อะไร เขาก็จะทำตามที่หาเจอว่า ต้องทำแบบนี้ ๆ แต่พอถึงเวลาเขาใช้ไม่ได้ มันก็ไม่เกิดภาพที่เป็นรูปธรรมจริง ๆจึงอยากจะให้โฟกัสกรุ๊ปมากขึ้น ยกตัวอย่างเช่น ถ้าเป็นธุรกิจร้านอาหาร สิ่งที่คนพิการหรือคนทั้งมวลต้องการ ร้านอาหารควรจะตอบโจทย์อะไรบ้าง
“อย่างน้อยผู้พิการทางการได้ยิน ผู้พิการการมองเห็น เข้าไปนั่งรับประทาน ส่วนโรงแรมที่เป็นยุคเก่าเหมือนกับโรงแรมใหม่ ๆ ที่มีความพร้อม ถ้าจะปรับปรุงมาลองดูข้อมูลตรงนี้ก่อนมั๊ย”ก็อาจจะแบ่งประเภทกิจการ ๆ ไป หรือองค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่น ก็มีความสำคัญ ยกตัวอย่างเช่น เทศบาลที่มีพื้นที่สาธารณะ เช่น ห้องน้ำสาธารณะก็ไม่ได้ตอบโจทย์จริง ๆ“เทศบาลเขาก็ทำตามแบบของเขาไป ก็ไม่ได้ตระหนักว่าจะต้องรองรับกับคนทั้งมวล”จึงจำเป็นต้องมีกลุ่มที่ทำต่อเนื่อง เพื่อให้เมืองเป็นอารยสถาปัตย์ที่ทุกคนมาแล้วสะดวก ทำให้เราสามารถโปรโมทเรื่องอื่น ๆ เหมือนอย่างที่นายกสมาคมโรงแรมหาดใหญ่ สงขลา บอก MICE For All
ส่วนการกำหนดพื้นที่ย่านเมืองเก่าสงขลาเป็นพื้นที่นำร่องนั้น เห็นด้วยกับการเลือกพื้นที่ เนื่องจากพื้นที่ดังกล่าวเป็นเหมือนแลนด์มารร์คที่คนที่จากต่างพื้นที่เข้ามา แล้วอยากจะไปเมืองเก่าสงขลา“ถ้าเราทำพื้นที่ตรงนี้เป็นต้นแบบได้ คนอื่น มองเห็นก็สามารถที่จะขยายพื้นที่ต่อจากตรงนี้ไปได้เนื่องจากเห็นภาพว่าจะต้องทำอย่างไรได้ชัดเจน” นายสมพล กล่าว และว่าตรงนี้ก็จะเป็นแนวคิดที่ดีที่เราหาพื้นที่หนึ่งมาเป็นโครงการนำร่อง แล้วหลังจากนั้น สิ่งที่อยากเห็นคือ เทศบาลนครหาดใหญ่ เมื่อเห็นว่าเมืองสงขลาเขามีย่านนี้แล้ว ถ้าเทศบาลนครหาดใหญ่จะหยิบยกอีกพื้นที่หนึ่งมาทำ อย่างเช่น ถนนนิพัทธ์อุทิศ 1 หรือถนนศุภสารรังสรรค์ ช่วงวัดฉื่อฉาง ทดลองทำประมาณ 2 บล็อกถนน สำหรับคนทั้งมวล

“ถ้าผู้พิการเข้ามาในพื้นที่ตรงนี้จะไปซื้อของกิน จะเดินดูวัดฉื่อฉาง สามารถเข้าถึงได้แค่ไหน ผู้บริหารเมืองจะต้องเห็นภาพตรงนี้ด้วย” นายสมพล กล่าวขณะที่ ดร.สิทธิพงษ์ สิทธิภัทรประภา นายกสมาคมโรงแรมหาดใหญ่ สงขลา กล่าวว่า จากการเข้าร่วมเวทีเสวนาของอพท. ในการร่วมพัฒนาเพื่อการท่องเที่ยวเพื่อคนทั้งมวล และได้แลกเปลี่ยนและรับฟังตัวแทนผู้ดูแลเด็กออทิสติค ผู้พิการทาง
การมองเห็น, ผู้พิการทางการได้ยิน และผู้ใช้วีลแชร์ได้ข้อมูลใหม่ ๆ หลายด้าน น่าสนใจว่าการใช้ชีวิตในแบบที่เป็นนั้นไม่ง่าย แต่ก็ไม่ต้องการให้เป็นภาระใคร ส่วนใหญ่จะช่วยตัวเองได้ แต่ขาดอย่างเดียวคือ การออกแบบโครงสร้างที่จะทำให้ทุกคนสามารถเดินทางเองได้สะดวก จึงอยากให้ทุกหน่วยงานร่วมกันขับเคลื่อนทั้งภาครัฐและเอกชน ทำให้พี่ๆ เขารู้สึกอยากออกมาเที่ยว เพราะเชื่อว่าไม่ว่าจะอยู่ในแบบใดก็ไม่มีใครอยากอยู่บ้านเฉยๆ แต่ที่ไม่ออกเพราะสิ่งอำนวยความสะดวกไม่พร้อม ออกมาแล้วมันลำบากถ้าจังหวัดสงขลาทำโครงสร้างพื้นฐานที่อำนวยความสะดวกได้ Tourism For All จะโดดเด่นไม่เพียงแต่คนไทย เรายังโชคดีที่มีพื้นที่ติดพรมแดน ก็จะสร้างโอกาสตรงนี้ได้เช่นกัน
- ผู้ประกอบการที่กำลังจะลงทุนใหม่หรือกำลังจะปรับปรุงของเก่า ให้เพิ่มเติมแนวคิดนี้ในการ
ออกแบบ “เพิ่มทุนไม่เยอะ แต่เน้นปรับบริการ จะทำให้ธุรกิจของท่านแตกต่าง เวลาเขาจะเดินทางเขาจะนึกถึงท่าน เหมือนกับสายการบินนึงที่ทำจนสำเร็จ ทำให้กลุ่มผู้ใช้วีลแชร์จะต้องนึกถึงทุกครั้งที่เดินทาง” - องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ภาครัฐ และสถานที่ท่องเที่ยว ต้องปรับโครงสร้างพื้นฐานการเดินทางให้รองรับ Tourism For All
- สงขลา เป็น 1 ใน 10 จังหวัดของไทย ที่ถูกประกาศให้เป็น MICE City จังกวัดสงขลาน่าจะต่อยอด
ตรงจุดนี้ทำให้ MICE ของสงขลามีความแตกต่างเป็น Songkhla MICE For All ฉีกตลาดไม่เหมือนใคร