๑ กันยายน ของทุกปี เป็นวันรำลึกถึง สืบ นาคะเสถียร นักอนุรักษ์และนักวิชาการผู้ยิ่งใหญ่ ที่อุทิศทั้งชีวิตเพื่อปกป้องผืนป่าและสัตว์ป่าของประเทศไทย การเสียสละของท่านเมื่อวันที่ ๑ กันยายน พ.ศ. ๒๕๓๓ ได้ปลุกจิตสำนึกของสังคมให้หันมาตระหนักถึงปัญหาการทำลายทรัพยากรธรรมชาติอย่างรุนแรง
ประวัติและเส้นทางของนักอนุรักษ์
สืบ นาคะเสถียร หรือที่รู้จักกันในนาม “ผู้พิทักษ์ป่า” เกิดเมื่อวันที่ ๓๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๙๒ จบการศึกษาจากคณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และศึกษาต่อระดับปริญญาโทด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติที่ประเทศอังกฤษ หลังจากกลับมาเมืองไทย ท่านได้ทำงานในกรมป่าไม้ และทุ่มเทชีวิตให้กับการศึกษาและวิจัยสัตว์ป่า โดยเฉพาะที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง
ผลงานอันยิ่งใหญ่และจุดพลิกผัน
ตลอดการทำงาน สืบ นาคะเสถียร มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการอนุรักษ์และผลักดันให้พื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง–ทุ่งใหญ่นเรศวร ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็น มรดกโลกทางธรรมชาติ ซึ่งเป็นความสำเร็จที่แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของผืนป่าแห่งนี้ในระดับสากล
อย่างไรก็ตาม ในช่วงนั้นท่านต้องเผชิญกับปัญหามากมาย ทั้งการลักลอบตัดไม้ ทำลายป่า และการล่าสัตว์อย่างผิดกฎหมาย ซึ่งเป็นอุปสรรคสำคัญในการทำงาน การต่อสู้เพียงลำพังกับอำนาจมืดและปัญหาที่สั่งสมมาอย่างยาวนาน ทำให้ท่านตัดสินใจใช้ชีวิตของตนเองเป็นเดิมพัน เพื่อจุดประกายให้สังคมตระหนักถึงวิกฤตที่เกิดขึ้น
การจากไปที่ยิ่งใหญ่และการสืบสานเจตนารมณ์
ในเช้ามืดวันที่ ๑ กันยายน พ.ศ. ๒๕๓๓ สืบ นาคะเสถียร ตัดสินใจสละชีพที่บ้านพักในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง การจากไปของท่านไม่ได้สูญเปล่า แต่กลับเป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญในการขับเคลื่อนงานอนุรักษ์ในประเทศไทย ทำให้ผู้คนหันมาสนใจและร่วมกันปกป้องธรรมชาติมากขึ้น
ปัจจุบัน มูลนิธิสืบนาคะเสถียรได้สืบสานเจตนารมณ์ของท่านอย่างต่อเนื่อง ทั้งการทำงานอนุรักษ์สัตว์ป่า ฟื้นฟูผืนป่า และสร้างความตระหนักรู้ให้กับสังคม ทำให้ชื่อของ สืบ นาคะเสถียร ยังคงเป็นสัญลักษณ์ของผู้เสียสละและแรงบันดาลใจให้กับคนรุ่นหลังที่ต้องการปกป้องธรรมชาติให้คงอยู่สืบไป
ข้อมูลเพิ่มเติมที่น่าสนใจ:
- รางวัลและเกียรติยศ: สืบ นาคะเสถียร ได้รับการเชิดชูเกียรติจากหลายองค์กร เช่น การได้รับรางวัลดีเด่นด้านการอนุรักษ์สัตว์ป่า และการสร้างอนุสรณ์สถานเพื่อรำลึกถึงท่านในหลายพื้นที่
- คำพูดที่เป็นตำนาน: “ถ้าผมตายก็ตายคนเดียว แต่ถ้าป่าถูกทำลายจะตายหมด” ซึ่งเป็นคำพูดที่สะท้อนถึงความมุ่งมั่นและหัวใจของท่านในการปกป้องผืนป่า
- วันอนุรักษ์สัตว์ป่าโลก: วันที่ ๑ กันยายน ยังถูกกำหนดให้เป็น “วันอนุรักษ์สัตว์ป่าโลก” ในประเทศไทย เพื่อเป็นเกียรติแก่ สืบ นาคะเสถียร และส่งเสริมการอนุรักษ์สัตว์ป่าให้ยั่งยืน
ภาพจาก มูลนิธิสืบนาคะเสถียร
