จากวิธีถนอมอาหารที่เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่น 4 อำเภอในคาบสมุทรสทิงพระ “ไข่ครอบ” ได้รับการต่อยอด พัฒนาเป็นสินค้า GI และโอท็อปมาตรฐาน 4 ดาว จนกลายเป็นเมนูเอกลักษณ์ ที่จำหน่ายไปทั่วประเทศ ทั้งระบบออฟไลน์และออนไลน์
“ไข่ครอบสงขลา” เมนูเอกลักษณ์ของชาวสงขลา ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นสินค้า GI จากกระทรวงพาณิชย์ ซึ่งเป็นวิธีการถนอมอาหารจากภูมิปัญญาท้องถิ่นของคนในพื้นที่คาบสมุทรสทิงพระ ที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนานนางสาวประไพ จินนะมงคล ประธานวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรทะเลสาบสงขลา ในนาม “ ไข่ครอบแฝดสยาม” ซึ่งเป็นสินค้าโอทอป4ดาว เล่าว่า ไข่ครอบสงขลา เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นในคาบสมุทรสทิงพระที่สืบทอดกันมานาน ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นสินค้า GI เรียบร้อยแล้ว มีขั้นตอนตั้งแต่วิธีการเลี้ยงเป็ด


“ส่วนใหญ่ชาวประมงจะให้เป็ดกินอาหารเปลือกกุ้งหรือหอย ทำให้ได้ไข่เป็ดที่มีไข่แดงขนาดใหญ่ สีแดงอมส้ม ผิวจะมีลักษณะมันวาว และปรับเปลี่ยนเป็นอาหารสำเร็จรูปเข้ามาเสริมด้วย”ไข่ครอบ เป็นภูมิปัญญาการถนอมอาหาร มีที่มาจากชาวประมงพื้นบ้านริมทะเลสาบสงขลา ที่นำเอาไข่ขาวของไข่เป็ด มาย้อมกัด อวน แห หรือกัดวางปลา ที่ตัดเย็บขึ้นเองจากด้ายดิบ ทำให้เหลือไข่แดงจำนวนมาก จึงนำมานึ่งเพื่อเก็บไว้กิน ทำให้เกิดเป็น “ไข่ครอบ”
ไข่ครอบ คือ การนำไข่แดงจากไข่เป็ด 2 ฟองใส่ไว้ในเปลือกไข่ 1 ฟอง ที่ตัดแต่งขอบแล้ว นำไปนึ่ง จะมีสีแดงอมส้ม ผิวมันวาว โดดเด่นด้วยเนื้อสัมผัส 3 ระดับ คือ เนื้อลาวา เนื้อยางมะตูม เนื้อดั้งเดิม มีรสชาติหวานและเค็มเล็กน้อย ไม่มีกลิ่นคาว
ไข่ครอบ ผลิตและแปรรูปในพื้นที่ 4 อำเภอของสงขลา ได้แก่ อำเภอสิงหนคร, สทิงพระ, กระแสสินธ์ุ และระโนด เป็นภูมิปัญญาพื้นถิ่น จึงได้รับสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ GI ว่าไข่ครอบถือกำเนิดขึ้นที่นี่ขณะที่กลุ่มวิสาหกิจชุมชน เริ่มต้นขึ้นในปี 2538 ได้ร่วมจัดทำโครงการ ประกอบกับช่วงนั้น
ตนเพิ่งกลับจากทำงานกรุงเทพฯ และมองว่าไข่ครอบเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นของเรา จึงได้จัดตั้งกลุ่มใหม่ในปี 2540 เป็น “วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรทะเลสาบสงขลา” โดยมีเป้าหมายหลัก 2 ด้านคือ 1. การยกฐานะครัวเรือน สร้างรายได้เสริมของแม่บ้าน และ 2. ยกย่องและต่อยอดภูมิปัญญาท้องถิ่น


จากนั้น ได้มีการออกบูธต่าง ๆ ทั่วประเทศ ทำให้มีคนรู้จักมากยิ่งขึ้น และยังเป็นสินค้าเอกลักษณ์ของสงขลาอย่างแท้จริง จึงร่วมกับหน่วยงานต่าง ๆ ผลักดันขึ้นทะเบียนสินค้า GI ได้สำเร็จในปี 2565
ปัจจุบัน ไข่ครอบสงขลา จำหน่ายทั้งออนไลน์และออฟไลน์ รวมถึงมีตัวแทนจำหน่ายและเครือข่ายทั่วประเทศ มีการยกระดับและพัฒนาให้เป็นสินค้าโอท็อปที่ได้มาตรฐาน และเป็นสินค้าโอท็อปของจังหวัดสงขลาระดับ 4 ดาว ดำเนินงานโดยวิสาหกิจชุมชน
โดยวิสาหกิจชุมชนฯ มีศูนย์การเรียนรู้ไข่ครอบ เพื่อต่อยอดการเรียนรู้ไม่ให้ภูมิปัญญาของสงขลาสูญหายไป และให้เยาวชนรุ่นใหม่ได้รู้จักไข่ครอบมากขึ้น
อ่านรายละเอียดของดีบ้านเราเพิ่มเติมได้ที่ :https://www.tiktok.com/@kongdeebanrao_?_t=ZS-8terFRHREZz&_r=1