ปีที่8‘วชช.สงขลา’ร่วมสร้าง‘บวร’สืบสานภูมิปัญญา ยุวชนชาวนาบ้านกระอานเชื่อมชุมชน ฟื้นฟูนาร้าง สร้างต้นแบบโรงเรียนวิถีไทย “วชช.สงขลา” สานต่องาน 8 ปี นำนักศึกษาร่วมกิจกรรมเรียนรู้ วิถีพอเพียงภูมิปัญญากสิกรรม

4F3ECD16 B408 44D7 9052 2246FEBC9C45

6 พฤศจิกายน 2567 วิทยาลัยชุมชนสงขลา นำโดย อาจารย์ดารารัตน์ บางพระ ครูชำนาญการ
พร้อมนักศึกษาอนุปริญญา สาขาการปกครองท้องถิ่น สาขาการพัฒนาเด็กปฐมวัย และสาขาการจัดการรวม 25 คน ร่วมกับผู้บริหารสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสงขลาเขต 3 อ.นาทวี และคณะทำงานจากสำนักงานศึกษาธิการจังหวัดสงขลา ร่วมจัดกิจกรรมดำนาในพื้นที่แปลงนาโรงเรียนยุวชนชาวนาบ้านกระอาน
นอกจากเป็นการรวมพลังความสามัคคีและความสัมพันธ์ระหว่างวิทยาลัยชุมชนสงขลาและชุมชนแล้ว ยังสร้างความตระหนักให้นักศึกษารู้คุณค่าของข้าว เรียนรู้กระบวนการปลูกข้าวตามแบบฉบับดั้งเดิม และเปิดโลกทัศน์ให้แก่นักศึกษาของ
วิทยาลัยฯ
ด้วยผลการดำเนินงานที่ประสบความสำเร็จอย่างต่อเนื่องพัฒนาชุมชนในสังคมพหุวัฒนธรรมทุกมิติของวิทยาลัยชุมชนสงขลาในพื้นที่บ้านกระอาน ต.ท่าม่วง อ.เทพา จ.สงขลา ทั้งด้านการจัดการศึกษา การบริการวิชาการ การทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม การวิจัยด้วยโจทย์และความต้องการจากพื้นที่ และหน่วยงานเครือข่ายความร่วมมือตลอดระยะเวลาเกือบหนึ่งทศวรรษ อย่างเป็นรูปธรรมสร้างการเปลี่ยนแปลงมากมาย ยังคงอนุรักษ์ภูมิปัญญาการทำนาแบบฉบับดั้งเดิม
อาจารย์ดารารัตน์ กล่าวว่า วชช.สงขลามีส่วนร่วมในการพัฒนาพื้นที่ตั้งแต่ปี 2558 จัดกระบวนการฟื้นฟูนาร้าง การทำนาลดต้นทุน สนับสนุนการทำนา
ด้วยภูมิปัญญาดั้งเดิม โดยไม่มีการใช้เครื่องจักรตลอดกระบวนการทำนาให้กับนักเรียนในพื้นที่ โรงเรียนบ้านกระอาน ซึ่งเป็นโรงเรียนต้นแบบในการฟื้นฟูนาร้าง และโรงเรียนได้เปิดหลักสูตรโรงเรียนยุวชนชาวนาอันเป็นต้นแบบ
นักเรียนในพื้นที่พหุวัฒนธรรมแบบพี่น้อง
โดยชุมชนบ้านกระอาน ได้ฟื้นฟูนาร้างเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด สร้างกิจกรรมส่งเสริมภูมิปัญญา ทุกกระบวนการด้วยแรงของเรา เริ่มตั้งแต่การหว่านกล้า
ปักดำ การบำรุงรักษาโดยใช้ปุ๋ยอินทรีจากเศษของเหลือใช้ในครัวเรือน รวมไปถึงการเก็บข้าวด้วยมือ คือใช้แกะเก็บข้าว
“ในเดือนมีนาคม จนต้นเมษายน ปีหน้า จะมี
กิจกรรมเก็บข้าวกันอีกครั้ง” อาจารย์ดารารัตน์ กล่าว และว่า
เราได้นำพันธุ์ข้าวในพื้นที่มาเป็นตัวเชื่อมประสานนำชุมชน ครัวเรือน และโรงเรียนมาร่วมกัน
โดยวชช.สงขลาร่วมสนับสนุน เป็นลักษณะ “บวร” คือ
บ้าน วัด และโรงเรียน ร่วมมือกัน
ซึ่งกิจกรรมโรงเรียนยุวชนชาวนาบ้านกระอานทำมาอย่างต่อเนื่องเป็นปีที่ 8 ใช้พื้นที่ของโรงเรียนประมาณ 5 ไร่ ผลผลิตนำไปเป็นอาหารกลางวันให้กับนักเรียนของโรงเรียน ถือเป็นโรงเรียนต้นแบบที่มีความเข้มแข็ง ทำให้หลายๆ โรงเรียนนำไปเป็นแบบอย่างส่งเสริมกิจกรรมและการเรียนรู้ของนักเรียน
“นักศึกษาทั้ง 25 คน ของวิทยาลัยฯที่เข้าร่วมกิจกรรมจิตอาสา บางคนไม่เคยรู้เรื่องการทำนาด้วยภูมิปัญญาดั้งเดิม ได้เห็นความยากลำบากกว่าจะได้ข้าวแต่ละเม็ด โดยจุดประสงค์ในการนำนักศึกษาร่วมทำกิจกรรมเพื่อให้เกิดการตระหนักรู้ เข้าใจ และสามารถทำได้”
อาจารย์ดารารัตน์ กล่าวด้วยว่า การทำนาลดต้นทุนเป็นวิธีการที่ประหยัดและได้ผลดี เช่น การดำนาแค่ต้นเดียวแทนที่จะดำสามสี่ต้นต่อกอ จากต้นเดียวแตกกอประมาณ 15-20 ต้น หนึ่งกอได้รวงข้าวประมาณ 3 – 5 กิโลกรัมเป็นอย่างน้อย
“ในการทำนาเราได้มากกว่าข้าว เราได้มิติเกี่ยวข้องกับวิถีชีวิต ความเป็นอยู่ มิติด้านการสืบสานภูมิปัญญา มิติทางวัฒนธรรม ทั้งเป็นการส่งเสริมให้เป็นผู้ประกอบการ หรือการทำนาเพื่อเป็นอาหารในครัวเรือนซึ่งไม่ต้องใช้ต้นทุนมากมาย ดำเนินตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง”
โดย “ข้าวช่อขิง” เป็นพันธุ์ข้าวพื้นบ้านของจังหวัดสงขลา มีสองลักษณะคือ ขิงขาว กับขิงแดง
ตามลักษณะสีของรวง มีจำนวนเมล็ดในแต่ละรวงมากกว่าข้าวทั่วไปประมาณสองเท่า เป็นพันธุ์ข้าวหนัก ใช้ระยะเวลาการปลูกนาน เหมาะสำหรับปลูกที่ลุ่มน้ำมาก
“จากการส่งตรวจสถาบันโภชณาการ ม.มหิดล พบว่ามีคุณค่าทางโภชณาการดีกว่าข้าวหอมมะลิ”

ใส่ความเห็น

อีเมลของคุณจะไม่แสดงให้คนอื่นเห็น ช่องข้อมูลจำเป็นถูกทำเครื่องหมาย *